Checklist Gedragscode ongewenste omgangsvormen

Als werkgever bent u verantwoordelijk voor een gezonde en veilige werkomgeving. Toch blijkt uit onderzoek dat veel werkgevers te maken krijgen met ongewenst gedrag van collega’s en leidinggevenden. De gevolgen van ongewenst gedrag kunnen groot zijn voor medewerkers die hierdoor worden getroffen. Zij ervaren een hoge mate van stress en psychische en fysieke klachten die uiteindelijk leiden tot ziekteverzuim. Uitval wegens ziekte brengt hoge kosten met zich mee. Het is de taak van de werkgever voor een gezonde en veilige werkomgeving te zorgen. Een gedragscode kan hieraan bijdragen. Zo’n gedragscode is bedoeld om ongewenste omgangsvormen te voorkomen of te beperken. Als u een gedragscode wilt dan zijn er de volgende aandachtspunten:

• Het hebben van een gedragscode is niet wettelijk verplicht. Wel verplicht de Arbowet werkgevers beleid te voeren om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) tegen te gaan. Een gedragscode kan helpen om aan deze verplichting te voldoen.
• Kijk in de CAO. Het kan zijn dat er in de CAO staat dat voor uw sector een gedragscode geldig is. Dan geldt deze gedragscode automatisch ook voor uw organisatie. U hoeft er dan geen te maken.
• Met een gedragscode laat u zien dat u het bestrijden van ongewenste omgangsvormen serieus neemt. Zorg ervoor dat de code geen papieren tijger wordt. Maak hem bekend en zorg dat de code wordt nageleefd.
• In een gedragscode staan gedragsregels of richtlijnen voor gedrag die duidelijk maken welk gedrag de organisatie wil zien en welk gedrag niet wordt getolereerd. Ook kan een gedragscode onderdeel uitmaken van de arbeidsvoorwaardenregeling (AVR). Deze regeling heeft vaak betrekking op alle werknemers binnen een organisatie. De aanwezigheid van de AVR moet dan wel duidelijk zijn vermeld in de arbeidsovereenkomst.
• Zorg ervoor dat nieuwe medewerkers de gedragscode tekenen samen met het arbeidscontract. hierdoor nemen medewerkers het veel serieuzer.
• De gedragscode biedt medewerkers duidelijkheid welke stappen ze kunnen ondernemen als ze last hebben van ongewenste omgangsvormen op de werkvloer. Dat is vooral van belang als werknemers bang zijn voor escalatie als ze het gesprek aangaan met de betrokken collega’s. Neem in de gedragscode op bij welke interne en/of externe vertrouwenscontactpersonen de werknemers terecht kunnen voor hulp.
• Vergeet de ondernemingsraad (OR) niet te betrekken als u een gedragscode maakt. De OR heeft instemmingsrecht op het gebied van de behandeling van klachten. Let hier dus goed op. Het is sowieso aan te raden de OR of een afvaardiging van het personeel mee te laten denken over de gedragscode. Dit vergroot het draagvlak.