Sinds 2013 heeft de Inspectie SZW een harde fraudeaanpak om zo een afschrikwekkend effect te realiseren. De Inspectie SZW heeft sinds die tijd zo’n 20.000 boetes uitgedeeld voor overtredingen van arbeidsregels. Die boetes treffen met name de kleine ondernemers hard. Uit een analyse van het FD blijkt dat veel boetes onterecht of te hoog zijn. Uit het jaarverslag van de inspectie blijkt dat zo’n 15% daarvan te hoge boetes betrof. Die moest de Inspectie na bezwaar terugbetalen. Soms voor een deel, maar soms ook helemaal. Het FD heeft tientallen rechtszaken onderzocht en gesprekken met advocaten gevoerd.
Betalen of procederen
Het hardst treedt de Inspectie op tegen illegale arbeid. Het risico daarbij is dat een vriendendienst ondernemers zeer duur kan komen te staan. Een dagje onbezoldigd werken in de tuin of ramenlappen door een bekende of het niet goed bijhouden van gewerkte uren kan uitdraaien op forse boetes. U kunt bezwaar maken tegen een boete, maar als de Inspectie het bezwaarschrift afwijst dan kunt u alleen nog procederen om uw gelijk te halen. Veel organisaties betalen de boetes, omdat dat vaak goedkoper is dan een juridische procedure.
Reactie
Het ministerie van Sociale Zaken schrijft in een reactie de te hoge boetes soms “wel degelijk” te verlagen. “En in situaties waarin verwijtbaarheid volledig ontbreekt, wordt van boeteoplegging afgezien.” Omdat de Raad van State de Inspectie veelvuldig terugfloot is het beleid de laatste jaren verzacht, zo valt te lezen in de jaarverslagen. In 2019 legde de Inspectie SZW bij circa 30% van de overtredingen uiteindelijk geen boete of een lagere boete op. Verder hanteerde de Inspectie een minimumboete van € 6.000 voor ondernemers in geldnood. Het ministerie van SZW geeft aan dat er nu wordt afgeweken van de minimumboete als de schuldhulpverlening dit voorstelt. “Een van de voorwaarden daarbij is dat er geen herhalingsgevaar is.”