Vraag en antwoord

Nee, u bent niet verplicht om toestemming te geven aan iedere medewerker die thuis wil werken. Wel heeft uw medewerker het recht om een verzoek tot thuiswerken in te dienen. Dit is vastgelegd in de Wet flexibel werken die 1 januari 2016 in werking is getreden.

De medewerker dient wel al 26 weken in dienst te zijn om zo’n verzoek te kunnen doen. Ook dient het verzoek tot thuiswerken twee maanden voor de gewenste ingangsdatum te worden gedaan.

U bent op uw beurt wel verplicht om te overleggen met de medewerker en gemotiveerd te reageren op zijn of haar verzoek. Wilt u een dergelijk verzoek afkeuren? Zorg er dan wel voor dat u goed kunt beargumenteren waarom u daarvoor kiest.

Meer weten over arbeidsrecht? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy.

ADV, ofwel: arbeidsduurverkorting, is geen wettelijk recht, maar soms een cao-afspraak tussen werkgevers en werknemers . Als uw medewerkers ziek zijn, bouwen ze in principe geen ADV op. Let op: het kan zijn dat hier in het personeelsreglement of in de arbeidsovereenkomst wat anders over afgesproken is. In dat geval gelden deze overeengekomen afspraken.

Veel werknemers denken dat ze een vrije dag hebben op een feestdag. Dat is niet vanzelfsprekend. We hebben in Nederland de volgende officiële feestdagen:

• Nieuwjaarsdag
• Goede vrijdag
• Pasen (eerste en tweede paasdag)
• Koningsdag
• Bevrijdingsdag
• Hemelvaartsdag
• Pinksteren (eerste en tweede pinksterdag)
• Kerstmis (eerste en tweede kerstdag)

Er is geen wet die heeft vastgelegd dat bepaalde feestdagen vrije dagen zijn voor werknemers. Er is dus geen wettelijk recht op een vrije dag op een bepaalde feestdag. In de cao of arbeidsovereenkomst staat of een werknemer vrij is op feestdagen.

Wilt u meer weten over vrije dagen? Volg dan de cursus Arbeidsrecht.

Nee, het is voor niet verplicht om bhv’ers een vergoeding te bieden voor het de bedrijfshulpverlening. Uiteraard dienen wel de onkosten te worden vergoed, denk aan de reiskosten als de bhv’ers op cursus gaan. Overigens is het dan niet verplicht, het is wel toegestaan om bhv’ers een vergoeding te bieden voor het bhv-werk als u daarvoor kiest. Ook kan het voorkomen dat er in de voor uw organisatie geldende cao of in de arbeidsovereenkomst een vergoeding voor bhv-werk is vastgesteld. In dat geval dient u zich hieraan te houden.

Wilt u meer weten over de organisatie van de bedrijfshulpverlening? Kijk dan hier.

Nee, het is niet wettelijk verplicht om uw medewerkers een reiskostenvergoeding te betalen, tenzij dit is vastgelegd in de voor uw organisatie geldende cao of uw personeelsreglement. Is dit niet het geval? Dan kunt u ook individuele afspraken maken over de reiskostenvergoeding met uw medewerker en deze contractueel vastleggen.

Auto- of fietskosten

De beschikbaarstelling van een leaseauto is een mogelijkheid, maar is voor zowel de werknemer vaak erg duur vanwege de bijtelling en voor de werkgever duur vanwege de hoge leasekosten. Daarom worden leaseauto’s maar beperkt beschikbaar gesteld. Veel werkgevers kiezen voor een kilometervergoeding als een werknemer met zijn eigen auto naar het werk komt. De maximale vergoeding per kilometer die u onbelast mag vergoeden bedraagt voor 2017 19 cent per kilometer. Dat kan naar keuze zijn voor de kortste dan wel de snelste afstand uit van deur tot deur. Een hoger tarief mag ook, maar daar betaalt de medewerker weer loonbelasting over. Voor werknemers die op fietsafstand wonen, wordt soms een bijdrage in aanschaf en onderhoud betaald, omgerekend naar een bescheiden bedrag per maand.

Openbaar vervoer

De meest gangbare vergoeding bij openbaar vervoer is voor de werkelijk gemaakte kosten van bus, tram en trein van de dichtstbijzijnde halte vanaf huis, naar de dichtstbijzijnde halte bij het werk, op basis van 2e klasse. Daarbij is het even zoeken naar de goedkoopste oplossing. Vanaf drie dagen per week is een maandtrajectkaart vaak goedkoper dan losse tickets. Voor complexere reizen voor voltijders is een ov-jaarkaart weer goedkoper. Maakt de werknemer gebruik van een dalurenkaart omdat hij buiten de spits naar het werk kan reizen, dan vergoedt de werkgever vaak ook naar rato van het aantal gewerkte dagen de kosten van deze kortingskaart. Soms is er ook sprake van een combinatie van fiets- en OV-vergoeding. Een werkgever kan ook een businesskaart aanschaffen voor de medewerker, waarmee alle kosten van OV en fiets op één rekening komen. Over het privégebruik van deze kaart kunt u dan nadere afspraken maken. U kunt het niet toestaan, wel toestaan maar doorbelasten aan de werknemer, of geheel vergoeden.

Geen verplichting, wel de norm

Ook al is het niet verplicht om reiskosten te vergoeden, het is in Nederland wel normaal om dit te doen. Zeker als het gaat om moeilijk vervulbare functies, kunt u het in tijden van krapte op de arbeidsmarkt niet meer veroorloven om uw medewerker geen reiskostenvergoeding te bieden.

Meer weten over arbeidsrecht? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy.

Een werkgever hoeft zijn werknemers geen pensioen te bieden. Er is geen pensioenplicht. Werkgever en werknemer zijn vrij om afspraken te maken over pensioen, maar er zijn situaties waarin u toch een pensioenregeling moet hebben. Als u aangesloten bent bij een werkgeversvereniging die met de vakbonden een bedrijfstakpensioenregeling heeft afgesproken dan moet u deze bedrijfstakpensioenregeling aanbieden aan alle werknemers.

In principe is uw medewerker niet verplicht om op zondag te werken. Een medewerker kan weigeren op zondag te werken, bijvoorbeeld om religieuze redenen.

Afhankelijk van de sector

In sommige sectoren, zoals de politie of horeca, is het echter wel nodig dat medewerkers op zondag inzetbaar zijn. Uw medewerker heeft in ieder geval recht op dertien vrije zondagen per jaar, tenzij u met diegene afwijkende afspraken hierover heeft gemaakt.

Cao & arbeidsovereenkomst

Of u uw medewerker kunt verplichten op zondag te werken, is afhankelijk van wat er in de voor uw organisatie geldende cao staat, of wat u met uw medewerker heeft afgesproken in zijn of haar arbeidsovereenkomst. Uw medewerker is namelijk bij indiensttreding akkoord gegaan met deze regels, dus u kunt uw medewerker hieraan houden.

Afspraken met OR of PVT

Het ligt wat genuanceerder als u het werken op zondag verplicht maakt, nádat de medewerker al in dienst is. U kunt, als bedrijfsomstandigheden het nodig maken, hier dan afspraken over maken met de OR (ondernemingsraad) of personeelsvertegenwoordiging (PVT), maar de medewerker moet hier zelf ook nog individueel mee akkoord gaan.

Meer weten over arbeidsrecht? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy. Wilt u meer weten over de OR volg dan onze cursus HR en ondernemingsraad.

In principe niet, een individuele resultaatafhankelijke bonus is immers een toelage die wordt uitgekeerd als iemand zijn targets heeft gehaald, en dat is blijkbaar niet het geval. Maar bij andersoortige bonussen is dat nog maar de vraag. Bijvoorbeeld bij een teambonus, waarbij een groep gezamenlijk wel een target heeft gehaald. Of als een bonus zo structureel onderdeel van het loon is dat er sprake is van verkapt loon. Of als er geen targets zijn verbonden aan de bonus. Leg om misverstanden en discussies over het uitkeren van bonussen te voorkomen een duidelijke regeling vast.

Het is niet meteen te zeggen of u stagiairs een stagevergoeding moet betalen. Controleer eerst uw cao, daarin kunnen regels zijn vastgelegd omtrent (de betaling van) stagiairs. Is dit niet het geval, dan bent u niet verplicht om uw stagiair(s) te betalen. Wel is het gebruikelijk om stagiairs een maandelijkse vergoeding te bieden, vooral als ze minimaal een aantal maanden stage lopen. Meestal bedraag dat zo’n € 200 tot € 350 per maand.

U kunt de hoogte van de stagevergoeding bepalen met behulp van factoren als opleidingsniveau en werkzaamheden en branche. Om het uzelf gemakkelijk te maken kunt u ook kiezen voor één conforme stagevergoeding die geldt voor alle stagiairs, zo voorkomt u discussie.

Meer weten over arbeidsrecht? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy.

U bent niet automatisch verbonden aan een collectieve arbeidsovereenkomst (cao). Niet alle organisaties vallen onder een cao. Ongeveer 80% van de organisaties valt onder zo’n overeenkomst. U bent eraan gebonden als een van de vier onderstaande situaties op uw organisatie van toepassing is:

1 Algemeen bindende verklaarde cao

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) kan een collectieve arbeidsovereenkomst verplicht stellen voor alle organisaties die onder een bepaalde sector vallen. Als uw organisatie hieronder valt, dan is deze cao van toepassing op uw organisatie.

2 Ondernemings-cao

Het kan ook zo zijn dat uw organisatie zelf een overeenkomst heeft afgesloten, dit heet een ondernemings-cao.

3 Werkgeversorganisatie

ls uw organisatie lid is van een werkgeversorganisatie en heeft deze werkgeversorganisatie een cao afgesloten? Dan geldt deze ook voor uw organisatie. Vraag aan de sociale partners of uw organisatie eronder valt. Kijk bijvoorbeeld eens hier.

4 Arbeidsovereenkomst

Tot slot kan uw organisatie zelf kiezen om bij een collectieve arbeidsovereenkomst aan te sluiten. Als dit het geval is, dan hoort dat in de arbeidsovereenkomst te staan.

Meer weten over de regels rondom arbeidsvoorwaarden en contracten? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy.

Als u meer wilt weten over vrije dagen en de doorbetaling daarvan dan kunt u kennis opdoen tijdens onze cursus Arbeidsrecht.

U kunt een vakantieaanvraag van een werknemer afkeuren. U heeft u daar wel goede redenen voor nodig. U kunt een vakantieaanvraag afkeuren in de volgende situaties:

• In de geldende cao of in het personeelshandboek staan vaste vakantiedagen en feestdagen aangemerkt als verplichte vakantiedagen.
• In de cao is een bepaalde periode aangemerkt als verplichte vakantie voor de desbetreffende bedrijfstak.
• De medewerker heeft onvoldoende vakantiedagen opgebouwd.
• Er is zwaarwegend bedrijfsbelang bij het afkeuren van de vakantieaanvraag. Bijvoorbeeld als collega(‘s) van de medewerker in dezelfde periode op vakantie zijn en hierdoor de bedrijfsactiviteiten stil komen te liggen.

Laat de aanvrager dit schriftelijk weten.

Meer weten over arbeidsrecht? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy.

Nee, het is voor niet verplicht om bhv’ers een vergoeding te bieden voor het de bedrijfshulpverlening. Uiteraard dienen wel de onkosten te worden vergoed, denk aan de reiskosten als de bhv’ers op cursus gaan. Overigens is het dan niet verplicht, het is wel toegestaan om bhv’ers een vergoeding te bieden voor het bhv-werk als u daarvoor kiest. Ook kan het voorkomen dat er in de voor uw organisatie geldende cao of in de arbeidsovereenkomst een vergoeding voor bhv-werk is vastgesteld. In dat geval dient u zich hieraan te houden.

Wilt u meer weten over de organisatie van de bedrijfshulpverlening? Kijk dan hier.

In principe niet, een individuele resultaatafhankelijke bonus is immers een toelage die wordt uitgekeerd als iemand zijn targets heeft gehaald, en dat is blijkbaar niet het geval. Maar bij andersoortige bonussen is dat nog maar de vraag. Bijvoorbeeld bij een teambonus, waarbij een groep gezamenlijk wel een target heeft gehaald. Of als een bonus zo structureel onderdeel van het loon is dat er sprake is van verkapt loon. Of als er geen targets zijn verbonden aan de bonus. Leg om misverstanden en discussies over het uitkeren van bonussen te voorkomen een duidelijke regeling vast.

In principe is uw medewerker niet verplicht om op zondag te werken. Een medewerker kan weigeren op zondag te werken, bijvoorbeeld om religieuze redenen.

Afhankelijk van de sector

In sommige sectoren, zoals de politie of horeca, is het echter wel nodig dat medewerkers op zondag inzetbaar zijn. Uw medewerker heeft in ieder geval recht op dertien vrije zondagen per jaar, tenzij u met diegene afwijkende afspraken hierover heeft gemaakt.

Cao & arbeidsovereenkomst

Of u uw medewerker kunt verplichten op zondag te werken, is afhankelijk van wat er in de voor uw organisatie geldende cao staat, of wat u met uw medewerker heeft afgesproken in zijn of haar arbeidsovereenkomst. Uw medewerker is namelijk bij indiensttreding akkoord gegaan met deze regels, dus u kunt uw medewerker hieraan houden.

Afspraken met OR of PVT

Het ligt wat genuanceerder als u het werken op zondag verplicht maakt, nádat de medewerker al in dienst is. U kunt, als bedrijfsomstandigheden het nodig maken, hier dan afspraken over maken met de OR (ondernemingsraad) of personeelsvertegenwoordiging (PVT), maar de medewerker moet hier zelf ook nog individueel mee akkoord gaan.

Meer weten over arbeidsrecht? Volg de cursus Arbeidsrecht van HRM Academy. Wilt u meer weten over de OR volg dan onze cursus HR en ondernemingsraad.

ADV, ofwel: arbeidsduurverkorting, is geen wettelijk recht, maar soms een cao-afspraak tussen werkgevers en werknemers . Als uw medewerkers ziek zijn, bouwen ze in principe geen ADV op. Let op: het kan zijn dat hier in het personeelsreglement of in de arbeidsovereenkomst wat anders over afgesproken is. In dat geval gelden deze overeengekomen afspraken.

In principe niet, een individuele resultaatafhankelijke bonus is immers een toelage die wordt uitgekeerd als iemand zijn targets heeft gehaald, en dat is blijkbaar niet het geval. Maar bij andersoortige bonussen is dat nog maar de vraag. Bijvoorbeeld bij een teambonus, waarbij een groep gezamenlijk wel een target heeft gehaald. Of als een bonus zo structureel onderdeel van het loon is dat er sprake is van verkapt loon. Of als er geen targets zijn verbonden aan de bonus. Leg om misverstanden en discussies over het uitkeren van bonussen te voorkomen een duidelijke regeling vast.