Overal waar mensen samenwonen of-werken ontstaan vroeg of laat conflicten, want er zullen altijd verschillen in macht, belang, stijl en mening ontstaan. Ze horen erbij. Ze zijn ook belangrijk, want ze stimuleren verandering en vernieuwing, vindingrijkheid en creativiteit. Conflicten verhelderen ook de eigen positie van een persoon of een groep ten opzichte van anderen. Tegelijkertijd hebben conflicten de neiging om te escaleren, met mogelijk destructieve gevolgen: schade aan direct betrokkenen (mentaal en fysiek), hun onderlinge relatie en hun omgeving. Hoe kunnen we omgaan met conflicten? Ga het conflict aan wanneer het voor je eigen positie en/of het voor het hele sociale systeem tot verbetering leidt. Doe het alleen als je inschat dat je het conflict onder controle kunt houden. De vraag is hoe houd je een conflict onder controle? We geven 10 tips voor conflicthantering.
Tips
- Spreek in ‘ik-boodschappen’. Maak duidelijk wat jij ervaart, wat voor gevoel dat bij je oplevert, hoe het jou beïnvloedt en wat je wil van de ander. ‘Jij boodschappen’ klinken al heel snel beschuldigend en stimuleren defensief gedrag bij de ander.
- Geef geen oordeel over gedrag van anderen in termen van goed of fout. Geef aan wat jij erbij voelt, maar erken dat dat subjectief is.
- Breng je gevoelens onder woorden, ook als het om boze gevoelens gaat. Hoe eerder je dat doet, hoe beter je ze onder controle kunt houden. Uitstel leidt meestal tot verheviging van het gevoel en dan ontploft de boel.
- Als je boosheid al zo sterk is, dat je hier niet meer rustig over kan praten, stel dan voor om dat op een later moment te doen. De bekende regel ‘tel eerst tot tien’ gaat hier ook over , al zijn die tien tellen in de meeste gevallen iets te kort.
- Blijf niet te lang hangen in analyses over wie wat gedaan heeft en wie waar schuld aan heeft. Daar kom je meestal niet meer uit. Iedereen heeft zijn eigen waarneming en ervaring over wat er gebeurd is en die zijn subjectief. En in de hitte van de strijd zijn we meestal niet geneigd om toe te geven dat we een fout hebben gemaakt, ook al realiseren we ons dat wel.
- Richt de blik op de toekomst. Maak helder wat je wil dat de ander doet of laat. Hoe concreter, hoe beter.
- Wees niet te bescheiden in wat je van de ander vraagt. Je moet het wel kunnen beargumenteren, zodat de ander er de redelijkheid van kan zien.
- Daar staat tegenover dat je ook moet doorvragen en luisteren naar wat de ander van jou wil. Vat samen wat je gehoord hebt. Als de ander het eens is met jouw samenvatting, dan pas is het moment aangebroken om er op te reageren.
- Onderzoek of je het eens kunt worden over een oplossing, die aan de belangen van beide partijen tegemoet komt. Daarvoor is wel nodig dat duidelijk wordt welke belangen er achter hun wensen schuilgaan. Doorvragen!
- Als er een oplossing gevonden is en er afspraken zijn gemaakt, bezegel ze met een handdruk of met een ander symbolisch gebaar en spreek de intentie uit om bij een volgend conflict elkaar zo snel mogelijk op te zoeken, in gesprek te gaan en naar een oplossing te zoeken.
Meer weten over omgaan met conflicten? Volg de cursus Conflicthantering. Meer informatie vind je hier.